Districtshuis ook van binnen fraai

Bijna een eeuw lang was het gemeentehuis, maar nog steeds is het bouwwerk in neo-Vlaamse renaissancestijl een in het oog springend stadselement: het districtshuis van Borgerhout, opgetrokken tussen 1886 en 1889, ziet er beslist niet uit als een districtshuis. Er straalt nog immer een zekere grandeur van af. Het elegante gebouw aan het Moorkensplein kende ik alleen aan de buitenkant, maar toevallig moest ik er even binnen zijn. Nou, ik keek mijn ogen uit. Wat een pracht en praal. En dat zomaar midden in een volkswijk.

Spiegel

In Atelier 13 bezig geweest met het inrichten van Dubbel, de tentoonstelling met beeldend werk van negen dichters die aanstaande zondag opent. Op zeker ogenblik kwam ouwe bekende schilder Mart Franken, die zijn werkruimte boven Atelier 13 heeft, naar beneden om wat te drinken en te babbelen. "Heb je even tijd om te poseren, Bert?" vroeg hij. "Ik ben in vorm vandaag." En óf Mart in vorm was. Toen hij me na een klein uurtje stilzitten het resultaat toonde was het net of ik in de spiegel keek. Verbluffend! Heb gauw een foto gemaakt toen de verf nog nat was....

7 Up

Ben weer eens begonnen met het bekijken van de Up Series, een van de meest interessante sociologische projecten die ik ken. Michael Apted interviewde in 1964 een groep van 7 jaar oude kinderen voor de documentaire 7 Up. Over wat hen zoal bezig hield, wat ze van het leven verwachtten, wat hun plannen waren. Apted kreeg het briljante idee die mensen om de zeven jaar terug op te zoeken en dat leverde middels 14 Up, 21 Up, 28 Up, 35 Up, 42 Up en 49 Up een waaierend tijdsbeeld op met alle ontwikkelingen binnen de levens van mensen uit verschillende lagen van de bevolking. Ik heb de volledige serie op dvd.
http://www.youtube.com/watch?v=CzzL6zlTUZc

Uit de kast (4)

Terwijl ik mij met gesloten ogen voor de poëziekast bevond plukte mijn linkerhand volkomen willekeurig Dichter bij de wijn van stadgenoot Jan Wyn tevoorschijn. In de reeks Uit de kast uit die in 2000 verschenen bundel het, eveneens lukraak opengebladerde, gedicht Anders, niet beter:

Schrijvend aan een cyclus,
wakend als een kwibus
bij onze dochter in
haar vijfde uur middagslaap,

ben ik aan zee
zonder jou.
Bevreemd en ontheemd.

Alsof ik een film herzie
in een lege zaal.

De De Keyserlei al lang dicht

Zag in het trammuseum aan de Diksmuidelaan een bijzondere oude foto. Nou ja oud, uit 1975. Toen was het op de De Keyserlei een gigantische puinhoop omdat de tunnels voor de premetro werden gegraven. Kan me nog goed herinneren dat het er elke keer als je er aankwam weer anders uitzag. Op deze foto uit februari 1975 is de voorlopige open helling op de De Keyserlei te zien. Een dergelijke opname kan nooit meer worden gemaakt omdat de trams ter plaatse, waaronder ook Lijn 15, ondergronds rijden. De open helling verdween in maart 1980. Overigens werd het Centraal Station op de achtergrond, het voorbije decennium doorlopend in verbouwing, gisteren officieel voor heropend verklaard.

Halt bij de grens

Kom ergens een ezelsbruggetje tegen. Om de volgorde van de Waddeneilanden te onthouden. En dat vind ik dan weer zó bekrompen. TV-TAS. Dat is het ezelsbruggetje. Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland, Schiermonnikoog. Rottumeroog en -Plaat doen niet mee. En....het houdt heel dorps weer eens op bij de grens.

Hoezo TV-TAS? Alsof de Waddeneilanden ophouden bij de Dollard. Borkum, Juist, Norderney, Langeoog, Spiekeroog, Odenbüll, Langeneese, Amrum, Föhr, Sylt, Rømø, Fanø....In Duitsland en Denemarken hebben ze óók Waddeneilanden, hoor. Maar ja, TV-TAS-BJNLSOLAFS-RF is waarschijnlijk niet echt een handig ezelsbruggetje....

In de steigers

Eind vorig jaar verscheen In de steigers, een bibliofiele editie die in opdracht van Bob Bakker Makelaardij vormgegeven werd door Ron Scherpenisse. Ogenschijnlijk is het een bouwtekening. Ron ontwierp er een mooie wikkel en doos voor. Wie het vierluik In de steigers, dat ik voor deze uitgave schreef, wil lezen moet de moeite doen om de doos te openen, het bandje te verwijderen en de tekening uit te vouwen. Dat mag nog wel, maar hoeft niet meer want Frank De Vos gaf het kwartet een plaats op zijn website:

http://www.frankdevos.be/bekijk.asp?type=g&id=261&reeks=30
Zie ook:
http://www.ronscherpenisse.nl/nieuws.htm#In_de_steigers

Handen omhoog!

Soms mag plagiaat. Als je dat op jezelf pleegt bijvoorbeeld. De grote Hergé maakte ooit op verzoek van de redactie van het tijdschrift Coeurs Vaillants de stripreeks Jo, Suus en Jokko. In het eerste album daarvan, Het testament van Mr. Pump, liet hij twee boeven geloven dat ze bedreigd werden door....de radio. Na drie avonturen hield hij de serie voor gezien, maar dat grapje (uit 1951) herwerkte hij wel in een van de belevenissen van zijn échte held, Kuifje. In De Zaak Zonnebloem (uit 1956) duikt het nagenoeg ongewijzigd op....

Uitkijken!

Te droes! Liep ik vanmiddag in de Zoo toch bijna deze brave borst omver. Tja, het is ook uitkijken geblazen met die camouflagekleding, hè? Hij was nagenoeg onzichtbaar tot ik hem dicht genaderd was....

Onbekende rassen

Abacus, Breton, Camus, Cyrus, Franklin, Hibernius, Maximus, Veloce. Allemaal rassen! Enig idee waarvan? Er zijn er nog: Clodius, Cumulus, Dominator, Esparal, Genius, Mercurius en Valencia. Goh, dat er zoveel zijn. En ik die dacht dat we altijd maar dezelfde soort op tafel kregen. Het zijn allemaal rassen van sprúitjes! Nooit geweten. Een spruitje ziet er in mijn ogen ook immer hetzelfde uit. Zal er eens op letten, want met zoveel soorten moeten er wel verschillen merkbaar zijn.... http://www.spruiten.info/

22 september

Vandaag is mijn broer jarig, ondertussen ook al vijftiger. Vermits hij drie jaar jonger is en zal blijven nog immer mijn broertje. Dat hij nog lang mee moge gaan. Het is heden ook de feestdag van de heiligen Emmeran, Florent en Landelijn. Daarenboven begint vandaag officieel de herfst, het Jaargetijde der Jaargetijden. Maar Stefke en Zoeteke doen net of het nog zomer is, hoor: ze schuiven achter het glas gewoon lui mee op met de invallende zonneschijn. Steeds verder, dat wel. Ze liggen nu al tegen de bank....

Sprookje

Koning Karst de Laatste en koningin Iniminima zuchten boven hun oranjebitter. De prinsesjes Sharona en Lindsay en de prinsjes Khalid en Volkert liggen in hun bebaldakijnde bedjes reeds te slapen. De grensrivier. Hoe moet het nu toch verder met de grensrivier? De koning wil die het liefst dichtgooien, om te voorkomen dat er schepen over kunnen varen. Maar als ze dicht is gegooid kan iedereen er overheen. Dat krijgt hij nog net bedacht. Want hoewel hij den volke altijd met alle mogelijke pracht en praal wordt gepresenteerd blijft hij behept met een intelligentiequotiënt dat quasi vergelijkbaar is met dat van zijn collega in het nabije buurland. Bij elkaar opgeteld evenaren ze dat van een gemiddelde zwakbegaafde. Koning Karst de Laatste gooit zich nog een oranjebitter in de adellijke keel, en zucht wederom diep. Als regeringsleider Iznogoedh binnenschrijdt word ik zwetend wakker.

Onaangepaste tijden

Surfend op het wereldwijde web kwam ik deze bespreking, door Thierry Deleu, van mijn door Ron Scherpenisse geïllustreerde bundel Onaangepaste tijden uit 2006 weer tegen. Blijft een aardig stuk. En, het blijft een mooie bundel natuurlijk. Die gewoon nog te bestellen is (Een mailtje aan uitgever Frans Mink volstaat: frans.mink@doorgeverijzinderend.nl):

http://www.poezie-leestafel.info/bert-bevers

La Loren driekwart eeuw jong

Vandaag precies 75 jaar geleden, op 20 september 1934, werd in Rome Sophia Loren geboren. Wat was (boven) en is (onder) zij toch een wonderlijke schoonheid. En een begenadigd actrice. Denk alleen maar aan haar rol in Ettore Scola's meesterwerk Una Giornata Particolare. Het is alleszins een verschijning in wier nabijheid ik waarschijnlijk alleen maar zou zwijgen, of ten hoogste 'Si, signora' of 'No, signora' zou kunnen stamelen....

Aangename uren in Westerlo

Gisteren aangename uren doorgebracht in de Kempen, in Westerlo meer bepaald. Wat is het daar rústig. Was uitgenodigd om er uit eigen werk voor te komen lezen, samen met collegadichters Dirk De Boeck, Frank De Vos, Paul Vincent en Ulrich Van Spitael (op de foto: Frank, Paul en uw dienaar). Er was aardig wat volk naar Café Libro aan de Boerenkrijglaan in downtown Westerlo gekomen. De muzikale omlijsting werd verzorgd door het ensemble Westelfolk.

http://boekencafe.be/index.php?module=activiteiten

Flinke doorsnede

De nodige nederigheid overvalt me altijd aan de Grote Trap in de Zoo, waar op het overdekt terras een schijf van een mammoetboom (een Giant Redwood) uit Californië te bewonderen is. Dat was in 1962 een geschenk aan de dierentuin van het New Yorkse American Museum of National History. De reusachtige doorsnee van de stam van wat een torenhogeboom moet zijn geweest bevat ter oriëntering van wanneer de boom ongeveer die omvang had een aantal historische data. Het hart van de stam is meer dan.....zéven eeuwen oud, en zat dus al in een boompje ten tijde van de Guldensporenslag in 1302. De buitenste ringen dateren uit de tijd van de Franse Revolutie.

Dat zal ze leren....

Een kerk met werk

Zat even in het zonnetje naast de Sint-Pauluskerk, op de hoek van de Veemarkt en de Zwartzustersstraat. In het mooie nazomerweer waren er nog heel wat toeristen met hun camera in de weer. Tot mijn verbazing, toch eigenlijk wel stomme, merkte ik naast me dat een ouder Brits echtpaar in de Michelin Guide For Belgium And The Grand Duchy of Luxembourg geen (lees: géén) informatie over dit fraaie godshuis kon vinden. Eigenaardig dat een kerk met werk van beroemde Antwerpse meesters als Jordaens, Rubens en Van Dyck daarin niet te vinden is. En dan heb ik het nog niet eens over die betoverende calvarie met meer dan 60 levensgrote figuren pal náást de kerk. Bizar.

Nieuwsgierige vogel

Kijk toch eens wat een beeldschoon exemplaar van de parus major we hier hebben. Welk een prachtig vogeltje is de koolmees toch. En hoe nieuwsgierig. Dit is een bijzondere opname want de webcam in Szentgotthárd die ons gevleugelde vriendje vastlegde maakt slechts één opname per minuut. Overigens vond bij dit Hongaarse stadje tijdens de Habsburgs-Osmaanse oorlog op 1 augustus 1664 de Slag bij Szentgotthárd plaats, tijdens dewelke het Habsburger leger onder leiding van generaal Raimondo Montecuccoli dat van grootvizier Ahmed Köprülü in de pan hakte. Maar dit geheel terzijde natuurlijk.

De angst duurt het langst

Bezig in Journaal 1926-1945 van Julien Green. "Overal is de dreigende oorlog het gesprek van de dag. In de salons, in de cafés, overal wordt met evenveel afschuw over niets ander meer gepraat. Sommigen voorspellen dat het nog twee maanden zal duren, anderen zijn wat minder pessimistisch en geven ons nog een jaar. De schrandersten menen dat Duitsland niet in staat is zich in zo'n kostbaar, moorddadig avontuur te storten, maar de schaduw die een dergelijke dreiging vooruitwerpt, heeft toch iets verlammends." Deze notitie maakte Green (foto boven) op 22 oktober.....1930! Van een machtspositie van Hitler was nog geen sprake. Paul von Hindenburg was president, en Heinrich Brüning rijkskanselier. Om maar te zeggen dat het hele interbellum er in retrospectief eigenlijk geen was. Het was slechts een adempauze in De Grote Oorlog, die de Eerste en de onvermijdelijke Tweede Wereldoorlog samen vormden.

Eerder dan Hitler duikt Mussolini op in Greens dagboek. Op 5 januari 1931 schrijft hij: "Naar de Cinéma de la Madeleine. Op het journaal een redevoering van Mussolini over oorlog en vrede, een nietszeggende, banale, kille rede. Met de blik van een moordlustige kok onderhoudt hij ons over Italiës verlangen naar vrede...Als hij over het fascistische regime praat knijpt hij zijn lippen op elkaar en grijnst van oor tot oor. Maakt een slechte indruk. Zijn rede is overigens uitstekend geschikt om paniek te zaaien (afschuwelijke schets van de komende oorlog)." De komende oorlog. Die er acht-en-een-half jaar later kwam....Naar aanleiding van de moord op Dolfuss noteert Green op 30 juli 1934: "Een maand geleden het bloedbad in München, nu dit, en dit is nog veel erger. In het Europa van 1934 roept elke moord met onweerstaanbare kracht nieuwe moorden op. Hoe lang kan dit nog doorgaan voordat de oorlog uitbreekt?" Op 22 maart 1936: "De gemoederen in Europa lijken weer te bedaren." Op 16 maart 1938: "Vanavond lijkt alles in Europa in elkaar te storten." En dan vertrouwt hij in Baltimore, op zondag 21 juli 1940 aan zijn dagboek toe: "Ik was in Amerika toen de oorlog uitbrak."

De Schelde in september

We hebben er ieder jaar mee te maken, en toch blijft die glijdende overgang van late zomer naar vroege herfst een verrassend fenomeen. Ooit spraken wij af om op 15 mei de verwarming af te zetten, en haar op 15 september weer te activeren. Welnu: ook deze keer weer klopt het perfect. We hebben koude voeten, de marcellekes komen uit de kast, de overjasjes worden afgeklopt. Buiten is er weer meer grijs dan blauw, meer regen dan zon. Heerlijk fris weer, kortom. De Schelde ligt er nu ook zo mooi bij (dat is het kerkje van Burcht daar in de verte), alsof ze ligt te bekomen van al die hitte van juli en augustus....

'Scuse me

Had op BBC 2 een pracht van een Beatlesavond opgenomen. Nu op mijn gemakje gekeken naar Timewatch: Beatlemania, The Beatles On record (met tóch weer wat dingen die ik niet wist), The Beatles: The First US Visit (met talloze privé-opnamen die ik nooit eerder zag, een steeds hilarische Ringo en een hartverscheurende liveversie in een bespottelijk groot stadion van This Boy, met een indrukwekkende John). Bij het beluisteren van All My Loving schoot me te binnen dat ik And then while I'm away / I'll write home everyday / And I'll send all my loving to you destijds altijd verstond als And then while I'm away / I'll ride home everyday / And I'll I send all my loving to you. Waarbij ik me dan met mijn toentertijd nog eerder beperkte kennis van het Engels afvroeg waarom iemand een liefdesbetuiging op de post zou moeten doen als hij al naar huis gereden was....En toen moest ik ook weer denken aan iemand die bij het beluisteren van Jimi Hendrix' Purple Haze 'Scuse me while I kiss the sky verstond als 'Scuse me while I kiss this guy....
http://www.youtube.com/watch?v=5hSW67ySCio

De Top Vijf in Horst

Ook in Horst hebben ze gebaande paden, ofwel olifantspaden. Wim Moorman onderhoudt een levendig Horsts blog waarop hij ook een kleine hitparade van mooiste gebaande paden in zijn dorp heeft geplaatst. En die mocht ik van hem incorporeren in mijn verzameling. Zie:
http://www.gebaandepaden.blogspot.com/
&
http://horstsweethorst.blogspot.com/2009/08/top-5-olifantspaden.html

In De Oude Pastorie

Vanmorgen (met collegae Dirk De Boeck, Frank De Vos en Paul Vincent) voorgelezen op een poëzieochtend in het pittoreske Schellebelle. Op het achterterras van De Oude Pastorie, in de schaduw van de kerk van de gotische Sint-Jans-Onthoofdingskerk die werkelijk pál naast de Schelde staat. Op de foto sta ik links achteraan naast Frank De Vos en Marc Clement, de pianist die het programma muzikaal omkaderde, met op de voorgrond links Dirk De Boeck en rechts Paul Vincent.

Het poëzieaperitief was een initiatief van de vzw De Derde Oever, die in de omgeving ook literaire wandelingen uitzet naar beeldende kunst en werk van 'hun' landschapsdichters. De eerste was Roland Jooris, nu is Miriam Van hee in functie. Frank De Vos, de dorpsdichter van Doel, presenteerde het geheel.

http://dederdeoever.grootwichelen.be/content/view/87/84/

Russisch

Dikwijls zijn ze flauw, maar vaak toch ook goed genoeg voor een glimlach. Toen ik het blaadje van dagwijzer De Druivelaar, de scheurkalender die voor het eerst het licht zag in 1915 en reeds sedert 1942 wordt samengesteld en uitgegeven door Drukkerij Strobbe in Izegem, las moest ik grinniken om het mopje Russisch....

Uit de kast (3)

Met de ogen dicht voor de boekenwand. Ditmaal schuif ik zonder te kijken Tongebreek & Niemendal van Chrétien Breukers (˚ 1965, Leveroy) uit mijn poëziekast. Deze, van fraaie grafiek van Theo van de Goor voorziene, bundel verscheen vorig jaar bij De Weideblik in Varik (ISBN 978 77767 11 5). Ik blader en stop. Houd met mijn linkerduim bladzijde 36 open waarop het eerste gedicht van de reeks Naleven prijkt, Met commentaar van Tante Marieke, de Vrome:

Ik ben vermoord. De joden hebben
het gedaan. Slechte mensen. Hun lot
is wreed. Pogroms, holocaust. Ik heb
op zolder nog een boek. Lees het maar,
anders ligt het er om niet. Oorlog.
Bloed over hun kinderen. En nog
meer bloed. Ik voltrok mijn doem daarna,
en aan mijzelf. Opkomst. Bloei. Wrede
dood. Verhalen. Geen herrijzenis.

Boyau de la Mort

Het museum In Flanders Fields in Ieper heeft ondertussen naam en faam verworven, maar ook in Diksmuide is sinds kort een historisch museum gerealiseerd dat de moeite van een bezoek meer dan waard is. Op de linkeroever van de IJzer, bij kilometerpaal 15, staat de naamsteen Petroleumtanks. Daar, in wat toen nog de gemeente Kaaskerke was, had een Duitse eenheid een observatiepost die een bedreiging vormde voor de Belgische stellingen op dezelfde oever. Na verschillende veroveringspogingen werd in de IJzerdijk een naderingsgang gegraven en versterkt, die uiteindelijk uitgroeide tot een gevechtsloopgraaf: de beruchte Boyau de la Mort, de Dodengang, met daarop de dwarse ruiterschans. In 1914-1918 had ik niet moeten proberen om te gaan staan als op onderstaande foto want dat zou me gezien de nabijheid van dat mitrailleurnest niet best zijn bekomen.

De Dodengang vormde een van de gevaarlijkste stellingen van het Belgische leger, op amper 50 meter van een Duitse bunker, en lag onder constant vuur van sluipschutters. Je wordt vanzelf stil als je hier ronddwaalt. Ik bestudeerde het Westelijk Front al op meerdere plaatsen in België en Frankrijk, maar dit is voor een ieder die interesse heeft in De Groote Oorlog een heuse aanwinst. Behalve het loopgravencomplex is er, pal daarnaast, een nieuw museum. Daar geven documenten, foto's, kaarten, uniformen en wapens een helder beeld van hoe het er hier tussen 1914 en 1918 aan toe is gegaan. Vanaf de bovenste verdieping heb je van op het terras niet alleen ruim zicht op de Dodengang, maar ook een weids panorama over de IJzer en op Diksmuide.
http://www.klm-mra.be/klm-new/nederlands/collecties/main.php?id=dodengang

Heibel achter het front

Ieper is wereldberoemd omwille van het heldhaftige verleden. In de Eerste Wereldoorlog werd de West-Vlaamse stad dan weliswaar nimmer ingenomen, maar wel volledig tegen de vlakte gebombarbeerd. Knap hoe ze heropgebouwd is in oorspronkelijke stijl. Iedere Ieperling spreekt Engels, want omwille van de Menen Poort (waar al sedert de Wapenstilstand dagelijks The Last Post wordt geblazen) en de nabije oorlogskerkhoven zijn er doorlopend Engelsen die hun hier gesneuvelde voorvaderen komen eren. Ook het museum In Flanders Fields is een trekpleister. Over vijf jaar begint de grootscheepse herdenking van een eeuw Groote Oorlog. Er wordt nu al druk gewerkt aan het programma 2014-2018. En daarbij is er heibel achter het front.

Bachten de Kupe (zo heet het in de Eerste Wereldoorlog nimmer bezette deel van België dat wordt begrensd door de Franse grens - de Schreve -, de Noordzeekust en de IJzer) vindt men dat er al voldoende aandacht naar Ieper gaat. Bovendien heeft die stad, zo vindt de Stuurgroep IJzerfront, niet aan het IJzerfront gelegen. Men wil dus geld voor een uitgebreid documentatiecentrum op de site van de IJzertoren (foto). Ieper lag aan het Brits-Duitse front, Diksmuide en het oosten van Bachten de Kupe lagen aan het Belgisch-Duitse front. De Stuurgroep IJzerfront 2014-2018 werkt nu projecten uit voor het hele Westhoekfront omdat men de verhaallijn van het Brits-Duitse front belangrijk vindt, maar ook wil benadrukken dat het Belgisch-Duitse front zijn eigen verhaal in de oorlogsgeschiedenis heeft. Behalve Diksmuide hebben zich daartoe in de werkgroep de gemeenten Alveringem, Houthulst, Koekelare, Koksijde, Kortemark, Langemark-Poelkapelle, Lo-Reninge, Middelkerke, Nieuwpoort, Staden, Veurne en Vleteren en Koksijde. Zeker is dat de honderdste verjaardag van de Groote Oorlog niet ongemerkt zal passeren....

Amerika, een keiharde samenleving....