Anton Raederscheidt net niet echt

De fotograaf August Sander legde in 1927 de Kölner kunstenaar Anton Raederscheidt op de gevoelige plaat vast. Raederscheidt (1892-1970), die in de Groote Oorlog bij Verdun vocht en er zwaar gewond werd door granaatvuur, was een getalenteerd modernistisch schilder die contacten onderhield met zulke illustere lieden als Hans Arp, Lion Feuchtwander en Thomas Mann. Maar ik wil het niet over zijn loopbaan hebben, maar over deze foto. Op de een of andere manier lijkt hij me steeds niet écht. Ik kan het niet goed uitleggen. Die wonderschone volledig verlaten (hoogstwaarschijnlijk Keulse dus verdwenen want weggebombardeerde) straat vormt een vervreemdend decor. Het is net of Raederscheidt een kartonnen reclameplaat is voor een film over Nosferatu, of de Golem, of Kafka. Heel magisch-realistisch. Hij lijkt me op de een of andere manier haast wel een verschijning….

Luistertip: Victor Vroomkoning

Van Victor Vroomkoning verscheen onlangs Ommezien, een overzicht van alle bundels die hij sinds 1983 publiceerde, aangevuld met een nieuwe: Reislust. Het bij De Arbeiderspers verschenen kloeke overzicht staat aanstaande dinsdagavond centraal tijdens een vraaggesprek met de Brabantse Nijmegenaar in het cultureel informatief radioprogramma De Avonden, dat de VPRO iedere werkdag van zeven tot tien des avonds uitzendt. Het is nadien ook online nog te beluisteren via het weblog van het programma.

Lights Coming Down From The Sky

Dan heb je het uitzicht over de stad van op de zevende verdieping van de Boerentoren, en dan heb je de strak aangelichte gang naar het bedrijfsrestaurant daar, én dan heb je de Canon Digital Ixus-camera van Danny Braem die de combinatie van de elementen doet lijken op een invasie van buitenaardsen. In eerste instantie was ik er mee weg. Neurie nu Hey, Mister Spaceman, een oude hit van The Byrds: Woke up this morning with light in my eyes / And then realized it was still dark outside. / It was a light coming down from the sky. / I don’t know who or why.

Gebruiksaanwijzing

Onlangs maakte ik op een poëzieavond, tijdens dewelke wij allebei uit eigen werk voorlazen, kennis met de dichter Frank De Vos (foto) die op de meest recente Boekenbeurs zijn debuutbundel In omstandigheden voorstelde. Ik ben met mijn Gebruiksaanwijzing te gast op zijn website: http://www.frankdevos.be/bekijk.asp?type=g&id=200&reeks=30

Mineermotten maken weer een slachtoffer

De paardenkastanjemineermot (de cameraria ohridella) heeft weer een slachtoffer gemaakt. Een paardenkastanje, of wat had je dan gedacht? De komst van het vlindertje naar onze contreien begint een ernstig probleem te worden. De larve van het beestje vreet zich door de nerven van de bladeren waardoor de bomen steeds vroeger kaal worden. Naast de botanische tuin hier in Antwerpen moest nu een, nog niet eens zo oude, ongeneeslijke paardenkastanje er aan geloven omdat de mineermotten hem hadden aangetast. Het probleem is dat de diertjes hier geen natuurlijke vijand hebben en zich dus naar hartelust uit kunnen leven. Op de plaats van de gevelde paardenkastanje wordt straks wel weer een nieuwe boom gezet, maar het blijft jammer. Twee jaar geleden werkte ik mee aan de door Nanne Nauta samengestelde bloemlezing Kastanjegedichten. Een deel van de opbrengst van dat boek gaat naar onderzoek naar de ziekte van de paardenkastanje. Zie daarvoor http://kastanje.web-log.nl/

Meester van verlangen

Hieronder Meester van verlangen, het gedicht dat ik bijdroeg aan Nanne Nauta's bloemlezing Kastanjegedichten - Dichters op de bres voor de paardenkastanje (Uitgeverij Passage, Groningen, 2006):

Hardnekkig zwijgt de kastanje. Nader hem
zo vaak je wilt, geen klank kan er van af.
Meester van verlangen is hij, met harten
in de bast gegrift. Binnenin van het hout

onraadbaar de leeftijd in ringen. Takken
springen gulzig de kilometerslange stam uit.
O, zeventallig blad, handvormig langgesteeld,
wat zijt gij schoon. Wat voelt gij viltig.

Uw kruin weet vele vleugels onder zich, over
vogels waker is uw lover. In geduldige gronden
groeit gij, bolstermaker, lichtjes schuin op zon

aan. Diep in uw wortelen stromen oeroude sappen,
boom der bomen, die met het verstrijken van
de tijd steeds langzamer aan zomer komen.

Kruisen links- en rechtshandigen hetzelfde?

‘He, Jacques Hamelink is ook links, net als ik,’ dacht ik bij het bekijken van de foto achterop zijn bundel Geest van spraak & tegenspraak. Waarom dacht ik dat? Wel, volgens mij kruisen namelijk niet alle mensen de armen op dezelfde manier. Kijk: Gene Tierney laat haar rechterhand boven haar linkerarm uit komen. In mijn logica is zij dan dus rechts, want ik steek mijn rechterhand namelijk ónder mijn linkerarm tegen mijn hart aan, net als Hamelink. Volslagen irrelevant, dat geef ik toe. Net zo goed als de opmerking dat er ook mensen zijn die netjes in het midden laten of ze links- dan wel rechtshandig zijn, zoals Dolf De Winter die daar rechts op die still uit de legendarische BRT-jeugdreeks Johan en de Alverman als Otorongo zijn armen wel erg wiskundig tegen de bast houdt.

De wereld volgens Piranesi

Een van de grote inspiratoren van het neoclassicisme was Giambattista Piranesi (1720–1778), een Venetiaans architect en graficus. Piranesi woonde en werkte zowat zijn ganse leven in Rome. Bekender dan als architect is hij toch vooral als beeldend kunstenaar gebleven. Hij liet enorme etsen na van Romeinse stadsgezichten, maar ook van gefantaseerde bouwwerken, waaronder de bekende reeks Carceri (Kerkers). Zijn bladen behoren tot de mooiste uit de geschiedenis van de etskunst. Ze zijn zowel realistisch als op een niet exact te duiden manier vervreemdend. Piranesi, die behalve architect en etser ook nog eens antiquair, archeoloog en polemist was, staat momenteel centraal in het Museum voor Schone Kunsten in Gent. De moeite van een bezoek waard!

Hoe een sneeuwman te worden in vijf minuten

Ware ik te voet geweest, dan zou ik onderweg wel een tram hebben genomen maar ik was een boodschapje gaan doen op de fiets en om mijn rijwiel nu zomaar ergens achter te laten, nee. Op de terugweg werd het bedenkelijk donker en begon het onbedaarlijk te sneeuwen. Altijd leuk, sneeuw en het was volgens mij al lang geleden dat het nog sneeuwde in novémber. Maar ik had geen aanvechting om een sneeuwman te maken, want ik was er zelf bijna een geworden: zo zag ik eruit toen ik thuis de velo terug op zijn plaats zette….

Op het nippertje

Hoe er misverstanden kunnen ontstaan. Jaren geleden was ik een weekje in Londen. Eric Reid, een Engelsman die al jaren in Bergen op Zoom woonde, was tezelfdertijd in zijn geboorteland. Hij nodigde me uit Cambridgeshire eens met hem te verkennen. Hij had er nog familie, bij wie we konden logeren. Gastvrije mensen. In die tijd sloten de pubs nog stipt om elf uur. Maar: Eric wist er nog een ergens in een dorpje, The Black Swan Inn of iets dergelijks. In de buurt van Hauxton. Daar bleven ze open tot iedereen weg was. Enfin, we pakten daar nog wat pinten en reden toen in het donker terug naar Cambridge, over een kronkelende landweg. Plots zag ik in de verte een tegenligger naderen, en tegelijkertijd realiseerde ik me dat Eric, zoals hij na jaren in Nederland gewend was geworden, réchts reed. En dat kun je tot nader order in het Verenigd Koninkrijk beter niet doen. “Jesus Eric, keep to the right side of the road, man,” hoor ik me hem nog toeschreeuwen. Waarop hij, met toch wel een beetje een dubbele tong, antwoordde “I ám on the right side of the road!” Het is goed afgelopen, maar het was wel wat de Britten noemen a close shave.

De stad bij valavond

In deze tijd van het jaar levert de overgang van middag naar avond steevast fraaie sfeerplaatjes op. Bij valavond ziet de stad er dan soms haast sprookjesachtig uit….

Nu is de winter pas echt op komst

De winter is nu pas echt op komst. Dat realiseerde ik me toen ik de hoveniers in de Kruidtuin bezig zag met het inpakken, een beter woord is er niet voor, van de gunnera manicata. Het mammoetblad is gedurende het seizoen een van de blikvangers in onze hortus botanicus. Veel mensen vergapen zich dan aan de markante, grote bladeren, de enorme bloeikolven en de majestueuze bruinrode bloeiaren. Als straks de gunnera weer wordt uitgepakt betekent dat de komst van de lente.

De moedige groeit als kool

Kijk eens hoe de jonge okapi groeit als kool! Amper twee maanden is Jabari (hetgeen in het Swahili ‘de moedige’ betekent) maar hij kan als hij zijn hals uitrekt al bij de takken waar ook zijn moeder Yenthe van knabbelt! De mensen van de dierentuin laten Jabari toch eerst nog wat groeien voor zijn vader Bondo bij hem mag. De okapigroep in de Zoo bestaat nu uit vijf dieren: Yenthe en Bondo en hun telgen Hakima (2) en haar broertje Jabari, en de reeds 17-jarige Sofie. De okapi is een ernstig bedreigde diersoort. Om het voortbestaan van de okapi te helpen verzekeren is er een internationaal kweekprogramma opgericht waarvan de Antwerpse Zoo wereldwijd de stamboekcoördinator is.

De appel valt niet ver van de generatiekloof

Veel jongeren hebben de neiging om zich af te zetten tegen de oudere generatie, soms de eigen vader in het bijzonder. In het legendarische Monty Python’s Flying Circus stak Graham Chapman zaliger nagedachtenis zich slag om slinger in een militair tenue. Om zijn vader te jennen? Ik dacht het wel! In The Pythons Autobiography By The Pythons zie ik ineens een portret van Chapman Senior. Nou, daar hoef je geen tekeningetje bij te maken. Overigens was Chapman reeds in de jaren zestig, en dat was niet bepaald een evidentie, openlijk homoseksueel. Zijn collegae zaten daar niet mee. Eric Idle: “I got a letter from a lady who said she’d heard that one of the members of Monty Python was a homosexual, and in the Bible in Leviticus it says if a man lives with another man, he shall be stoned. So I wrote back to her and thanked her, and said, ‘We’ve found out who it was and we’ve taken him out and stoned him.’”

Nur kleine

Ik geloof dat ik alle afleveringen van Monty Python’s Flying Circus wel ooit gezien heb. Veel ervan echter in het nog videorecorderloze tijdperk, waardoor terugkijken of stilzetten om op details te letten niet tot de mogelijkheden behoorde. Gewoon kijken, en als het klaar was was het klaar. Daardoor zijn sommige dingen me toch ontgaan. Gráppige dingen. Ben bezig in The Pythons Autobiography By The Pythons, een boek dat rijkelijk is geïllustreerd. Onder meer met bijgaande foto van Graham Chapman als rattenvanger van Hameln. De boodschap op het bord dat hij passeert is me altijd ontgaan. Dankzij dit boek wordt me nu duidelijk wat dat Bundesverband der Bläser Sektion Hameln eigenlijk allemaal wel niet wegblies! Zelfs neushoorns. Maar wel alleen kleine….

De Emmer van Toen is de Buis van Nu

Er wordt hard gewerkt aan de realisatie van het kunstwerk De Emmer van Toen is de Buis van Nu. Dat is een ontwerp van de kunstenaars Auke van der Heide en Jan Wessendorp. Die maakten het in opdracht van het Waterschap Brabantse Delta naar aanleiding van de aanleg van een tweede grote ondergrondse afvalwaterpersleiding die vanuit het Noord-Brabantse Roosendaal doorgestoken is naar de zuiveringsinstallatie in het Zeeuwse Bath. Van der Heide en Wessendorp ontwierpen een monumentaal kunstwerk voor de Binnenbandijk in Bergen op Zoom: een staande betonnen buis die symbool staat voor de hedendaagse technologie, waarop tal van zinken emmers aangebracht die verwijzen naar de individuele aanpak uit het verleden. De totstandkoming van De Emmer van Toen is de Buis van Nu is middels filmpjes te volgen via www.janwessendorp.nl/nieuws.htm

Nog even springen

Die gloednieuwe Kievittoegang van Antwerpen Centraal is straks ook makkelijk bereikbaar van en naar de Pelikaanstraat. Maar: nog niet. Naar boven zul je zo niet gemakkelijk proberen te gaan, maar wie met een duchtige pint op terug thuis komt met de trein en denkt vanaf het perron met deze trap een stuk af te kunnen snijden, zal toch uitermate voorzichtig moeten zijn met afdalen….

Bombardement in hartje stad
Achter de gloednieuwe Kievittoegang van Antwerpen Centraal is veel hoge nieuwbouw verrezen. Vanuit de hoogste verdiepingen daarvan kijk je de Zoo in. Nieuwbouw brengt echter ook nieuwe problemen met zich mee. Zo is de kersverse koepelconstructie tussen het Golden Tulip Hotel en het Anna Bijnsgebouw van de Vlaamse Overheid nu reeds verboden terrein. Het was onveilig om er onderdoor te loop omdat er geregeld glas viel. Hoe kwam dat? Een bombardement! Door….kraaien! Op het dak van het Anna Bijnsgebouw liggen steentjes om de dakbedekking op zijn plaats te houden. En die lijken klaarblijkelijk veel op noten, want kraaien verwarren ze daarmee. Omdat ze gewend zijn noten van grote hoogte te laten vallen om die geopend te krijgen (slim!) doen ze dat ook met stenen die op noten lijken. En daar kan dat glazen afdak duidelijk niet tegen. Er wordt naar een, diervriendelijke, oplossing gezocht.

De nieuwe Digther is er
Vanuit Diksmuide sturen hoofdredacteur Hugo Verstraeten en zijn redacteuren Danny Decaestecker, Danny Decerf, Alain Delmotte, Diana Freys, Frédéric Leroy, Paul Rigolle en Herlinda Vekemans nu al bijna een decennium lang het literaire tijdschrift Digther de wereld in. Nummer 3 van de 9de jaargang viel in de bus, en ik heb de eer daar in te staan. Met vier gedichten, mooi eenvoudig opgemaakt over twee strekkende bladzijden. Het gaat om In alle staten, Wie wil kiest zich een doel, Niets op de mouw en De overkant van later. Ik zal er hier een meenemen:

Niets op de mouw

Het zwoegen van krijgsknechten hield me zelden
van het werk. Versterkte eerder drang naar inkt,
naar avonden van wonderen. Dat we, zo ver in de
tijd al, nog steeds voor immer samen willen. Veel

verder dan vroeger, van vroeger. Vervoerd bezie
ik de eenvoudige rust van de trouw, teken ik in de
lucht het parcours van alles en iedereen. Een grove
sprong in aardedonker lijkt vergiffenis. Begrijpen

van dat reine schuiven van de schemer gaat maar
langzaam, als het herkennen van een eendere ziel.
Van de verbeelding glijdt het zuivere, van de aarzeling

het nauw geluid, van de nacht het treuzelend lemmet.
Er wapperen ongekende vanen in een vreemde wind.
Wapenstilstand heeft men echt van horen waaien.

Uiteraard staat er nog veel meer in deze nieuwe aflevering. Wie daarover meer wil weten surfe richting Diksmuide:
http://digther.blogspot.com/

Voorbeeldige busten
In het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten aan de Leopold De Waelplaats is momenteel de tentoonstelling Voorbeeldige busten –Het borstbeeld in de Nederlanden 1600-1800 te zien, en die is waarlijk voorbeeldig ingericht. Ook de keldergewelven zijn bij de expositie betrokken. Veel beroemde koppen, van Seneca, van Julius Caesar, van Hercules, van keizer Caracalla, van Pieter Cornelisz. Hooft, van koning Filips V, van Johan de Witt, van koning Karel II, van paus Clemens XII, van de Heilige Thomas van Aquino, van Nicolas Poussin, van koningin Mary II Stuart. Te veel om op te noemen. Indrukwekkend om zo’n collectie bijeen te zien. Om de Hercules van Lucas Faydherbe te zien hoef je niet zo ver weg, die komt uit het Hof van Busleyden in Mechelen. Maar er zijn ook bruiklenen uit het Louvre, uit het Berlijnse Bode-Museum, uit de Alte Pinakothek in München of The National Gallery of Ireland in Dublin. Maar de meeste busten komen uit Belgische collecties. Hetgeen onverlet laat dat de overvloed ervan alleen al oogstrelend is.

Het groepshuwelijk verliep niet zoals gepland omdat de bruidegoms zich collectief versliepen.

Mijn neef John uit Australië had de ganse vakantie last van heimwee.

Het werd de clubleden plots pijnlijk duidelijk dat je net géén snor moest hebben om voorzitter te worden.

Een nieuwe kijk op een oude kiek
Wie schik heeft in de combinatie van op rommelmarkten opgediepte oude foto’ s en prentjes en hedendaagse komische bijschriften amuseert zich waarschijnlijk met het gevoel voor humor van Danny Braem: hij heeft onder het motto Een nieuwe kijk op een oude kiek (staat alvast bij mijn Favorieten) nu ook de website www.vintage.charmantwerpen.be

De X-factor
Op bezoek in de Achterhoek viel me de naam Henxel op. Een plaatsnaam met een x erin. Dat zie je niet dikwijls in onze contreien. Net over de grens heb je daar ook een Duits buurtschap dat Gaxel heet. Verder heb je Axel, Axelsche-Sassing, Dinxperlo, Exloo, Exloërmond (waarvan je zelfs een Eerste en een Tweede hebt), Extergem en Exterveen. Wellicht zijn er meer maar die ken ik niet. Maar de mooiste naam voor x-liefhebbers is natuurlijk die van een gehucht in Bévercé, een deelgemeente van de Luikse gemeente Malmedy: dat heet namelijk Xhoffraix! Bij mijn weten de enige plaatsnaam die begint én eindigt met een x!

11 november: Wapenstilstand
Vier jaar lang woedde de Groote Oorlog, zoals de Eerste heette tot er een Tweede kwam. Die vergde de levens van miljoenen jonge mensen, die vaak sneefden in zinloze loopgravengevechten zoals aan de fronten aan de IJzer en de Somme. Negentig jaar geleden zwegen de wapens. Een weinig bekend aspect van de Groote Oorlog is trouwens dat in het Duitse Keizerlijk Leger ook veel joden meevochten. Eén oorlog later was de geladenheid daarvan geheel anders, maar in de Westhoek en in Frankrijk zijn op graven op de kerkhoven met Duitse gevallenen ‘gewoon’ Davidssterren te zien. Er sneuvelden Landsturmmänner, Majore en Vizefeldwebels zonder aanziens des religies. Op een van de vele militaire begraafplaatsen in Noord-Frankrijk maakte ik ten bewijze deze foto.

Er zijn nog veteranen
In september 2004 overleed op 105-jarige leeftijd de West-Vlaming Cyriel Barbary. Hij was de laatste Belgische veteraan uit de Eerste Wereldoorlog. In maart van dit jaar blies de oudste Duitser, Franz Künstler, op 107-jarige leeftijd de laatste adem uit. Künstler (wellicht wel een van de gehelmden op bijgaande foto van een Stahlhelmdienst te velde) was bovendien de laatste nog levende Duitser die in de Eerste Wereldoorlog had gevochten. Eveneens in maart stierf Frankrijks laatste poilu uit La Grande Guerre, Lazare Ponticelli. Die werd 111. Italië's laatste oud-strijder van de Eerste Wereldoorlog, Delfino Borroni, is vorige maand op 110-jarige leeftijd overleden in een rusthuis. En afgelopen week verruilde in Australië de 108-jarige veteraan Sydney Lucas het tijdelijke voor het eeuwige. Er zíjn echter nog oud-strijders in leven. In Engeland leven er nog drie: Bill Stone (108), Harry Patch (110) en Henry Allingham (112). Die zijn vandaag in Londen aanwezig bij een herdenkingsceremonie.

Dagboek van een bezette stad
“Zaterdag. De toestand is gespannen. Holland mobiliseerd [sic]. Duitschland ook volop.” Dat noteerde de 14-jarige Antwerpse journalist in spe Karel Resseler op 1 augustus 1914 in zijn kersverse dagboek. Tot 28 juni 1919, de dag waarop het verdrag van Versailles wordt ondertekend, hield hij met de regelmaat zijn Oorlogsherinneringen bij. Die bleven lang in de familie, maar zijn nu uitgegeven onder de titel Dagboek van een bezette stad – Antwerpen onder de pinhelmen 1914-1918. En dat is een juweel van een editie, van nota’s voorzien en bewerkt door Walter Resseler (kleinzoon van de dagboekschrijver) en Benoit Suykerbuyk. Het boek biedt een fascinerend inzicht in het dagdagelijks leven in het Antwerpen dat zuchtte onder de Groote Oorlog. Aantekeningen over de betogingen van activistische studenten, de bombardementen, het drukke bioscoopbezoek, het nijpend tekort aan voedsel en de transportproblemen met de trams bieden een levendige blik op een bewogen tijdvak. De bezorgers duiden waar nodig keurig in welk kader de notities geïnterpreteerd dienen te worden. Bijzonder geslaagd is voorts de rijkdom aan illustraties. Documenten, foto’s en kaarten maken het dagboek extra aantrekkelijk. Navrant is een opname die gemaakt werd van de ravage die het bombartement van 8 en 9 oktober 1914 aanrichtte in nota bene de Vredestraat / Rue de la Paix.

Van oudsher is er een sterke band tussen mijn geboorteplaats Bergen op Zoom en mijn woonplaats Antwerpen, en die was in 1914 plotsklaps wel érg innig. Bergen werd overspoeld door Antwerpse vluchtelingen, en barstte weldra uit de voegen, getuige de aantekeningen die Resseler op 11 October 1914 maakte: “’s Zondags gingen we eventjes naar Bergen-op-Zoom [sic – Vlamingen plaatsen er altijd streepjes tussen], een stadje van 18.000 inwoners, maar toen nog vermeerdert [sic] met 200.000 vluchtelingen. Op de Groote Markt waren verscheidene veldkeukens opgericht, die voortreffelijk werk voor de vluchtelingen deden. In sommige straten kreeg men de indruk van in Antwerpen te zijn, overal hoorde men Antwerps praten.” Hij keerde redelijk snel naar de grote Scheldestad terug. Uit zijn levendige notities doemen hallucinante beelden op van vliegtuigen die bejaagd door lichtstralen bommen kwamen werpen in het nachtelijk duister. Dankzij Resseler weten we ook welke films wanneer waar draaiden. Op donderdag 18 October 1917 schreef hij: “Vanaf morgen worden in den pas heropende kinema Panthéon oorlogsfilmen opgevoerd; dat zijn de eerste die hier komen; morgen gaat De groote Slag aan de Somme.” Ook zijn tekeningen opgenomen, zoals de Aanval die Jos Leonard op 18 oktober 1917 vastlegde. Een boeiend boek voor iedereen die belangstelling heeft voor de stad, en de Eerste Wereldoorlog. (een uitgave van Pandora n.v., Bredabaan 61, 2930 Brasschaat, ISBN 97890-5325-294-9)

Dichters aan de macht
Zuiver beschouwd ging het natuurlijk om een lichtelijk overdreven omschrijving, maar vandaag waren op de Antwerpse Boekenbeurs de Dichters aan de macht. Het gebeurt niet dikwijls dat zich zoveel poëten op zo’n kleine oppervlakte (afwisselend de Groene en Oranje Zaal van Antwerp Expo) zo dicht bij elkaar bevinden. Konden, in alfabetische volgorde, achter een microfoon worden gesignaleerd: Dirk Van Bastelaere, Huub Beurskens, Sacha Blé, Wineke de Boer, Martin Carrette, Paul Claes, Frank De Vos, Pat Donnez, Serge van Duinhoven, Luuk Gruwez, Miriam Van hee, Peter Holvoet-Hanssen, Mark Insingel, Bart Janssen, Roland Jooris, Patricia De Landtsheer, Ruth Lasters, Herman Leenders, Frédéric Leroy, Bart Meuleman, Leonard Nolens, Tony Rombouts, Erik Spinoy, Koen Stassijns, Ivo Van Strijtem, Peter Theunynck, Mark van Tongele, Marc Tritsmans, Peter Verhelst, Stijn Vranken en Willem van Zadelhoff.

En dan waren er ook nog een hoop dichters die niet optraden: Marleen De Crée, Jozef Deleu, Jess De Gruyter, Maarten Inghels, Hilde Keteleer, Frederik Lucien Delaere, Patricia Lasoen, Marc Reugebrink, Xavier Roelens, Gerd Segers, Lucienne Stassaert en Rose Vandewalle. Bijzonder was beslist ook de presentatie van de bij het Poëziecentrum verschenen bloemlezing Hotel New Flandres. Die werd samengesteld door Erwin Jans, Patrick Peeters en Dirk Van Bastelaere (foto), en biedt in een chronologische volgorde een uitwaaierend panorama op de Vlaamse poëzie van 1945 tot 2005.

Toren even kwijt
Soms schrik ik als ik op weg naar huis de hoek van de Rosier naar de Maarschalk Gérardstraat om fiets omdat het dan net is of onze Sint-Joriskerk nog maar één toren heeft. Het duurt dan af en toe een fractie van een seconde dat ik vergeet dat ik wéét dat de aanblik binnen een ademtocht zal veranderen….

Het gaat goed met de tyto alba
Je kunt zo je vraagtekens plaatsen bij de opwarming van de aarde, maar het valt niet te ontkennen dat ze ook voordelen met zich meebrengt. Neem bijvoorbeeld de kerkuil, de tyto alba. Die ervaart de zachte winters als een zegen: twintig jaar geleden was de prachtvogel bij ons nagenoeg uitgestorven. En nu worden er records gebroken. Door de warmere winters zijn er meer muizen, en als er meer muizen (het hoofdvoedsel van de kerkuil) zijn heeft de vogel meer kans te overleven. De laatste jaren waren er gemiddeld honderd broedparen, maar in 2007 werd het fenomenale aantal van duizend broedgevallen gehaald. Er waren nesten tot vier kuikens, en meer dan honderd koppels brachten nog een tweede broedsel groot! Volgens de Kerkuilenwerkgroep Vlaanderen ziet het er ook voor dit jaar goed uit!

http://www.de-natuur.be/index.php?page_id=24

Zomer in november
Het is begin november, maar op sommige ogenblikken lijkt het wel gewoon nog zomer. Op de Pont Mirabeau in Parijs bijvoorbeeld. Zie mij daar eens staan zonder winter-, nou ja herfstjas. Guillaume Apollinaire deed hier de inspiratie op voor zijn Le Pont Mirabeau: Onder de Mirabeaubrug schuift de Seine / Moet onze droom / Van liefde weer verschijnen / Voor vreugde moest verdriet altijd verdwijnen. Over de Seine schuift een luchtballon, in de verte lonken de heuvels van Essonne….

Geen geld genoeg
Kwam in de Rue du Faubourg Saint Honoré, bij het Palais de l’Elysée, in Parijs kunsthandel De Jonckheere tegen. Gespecialiseerd in oude meesters. Nou, wat heet. In de ene etalage stond een beeldschoon Landschap in de Rijnvallei van de Antwerpse schilder Martin Rijckaert (1567-1631), en in de andere zomaar een origineel van David Teniers, de Jonge. Ook een Antwerpenaar (naar hem is de Teniersplaats, tussen De Keyserlei en de Meir, genoemd). Ik had geen geld genoeg bij me. Moet je je toch voorstellen dat er mensen zijn die Teniers’ De idioot in het uitstalraam zien, denken ‘Hmm, mooi dingetje…’, binnenstappen, betalen en met een origineel werk van de grote Teniers onder de arm (waarschijnlijk netjes ingepakt in bruin kaftpapier) naar buiten stappen. Die mensen héb je….

Het verdriet van Brabant
Hoogstwaarschijnlijk zal het politiek wel een onhaalbare zaak blijken omdat de twee kamerleden lid zijn van het Vlaams Belang, maar ik vind het (als een zichzelf als katholieke Brabantse Europeaan definiërende man) een prima suggestie van Francis Van den Eynde en Rita De Bont om de provincie Antwerpen te verdopen in Midden-Brabant. Ze stellen terecht dat de huidige provincie Antwerpen tussen 825 en het einde van de achttiende eeuw tot het hertogdom Brabant behoorde. Volgens de indieners van het voorstel om de grondwet dusdanig te wijzigen dat de naamsverandering mogelijk wordt vormen het Nederlandse Noord-Brabant, Midden-Brabant en het Belgische Brabant (Vlaams én Waals) Brabant één geheel. Volgens het tweetal zal de nieuwe naam het historisch besef van het oude hertogdom Brabant bevorderen. Dat is nodig overigens, zeker in Nederland waar de meeste mensen niet eens meer weten waarom de grootste zúidelijke provincie Nóórd-Brabant heet. Waar politici al opperden om niet meer van Noord-Brabant maar simpelweg van Brabant te spreken. Alsof dat ophoudt aan de staatsgrenzen….